Inleiding

De Wijkraad Paddepoel en Paddepoel Energiek (PE) hebben gezamenlijk het initiatief genomen tot deze gespreksavond. Het overkoepelende thema is energietransitie/warmtenet, waarbij de Wijkraad en PE benadrukken dat zij niet namens het Buurtwarmte of Grunneger Power optreden, maar huishoudens willen helpen bij het verkrijgen van informatie over de energietransitie naar aardgasloze wijken en welke energiekeuzes men kan maken. Het doel van de avond is om een eerste inventarisatie te maken van vragen over de energietransitie die bij bewoners leven. Deze vragen kunnen Wijkraad en PE vervolgens voorleggen aan Grunneger Power of de Gemeente.

Doel van de gespreksavonden is om een situatie te bereiken waarin mensen een keuze maken voor een energievoorziening tijdens de energietransitie o.b.v. de best beschikbare informatie.

Genodigden van de gespreksavond zijn vertegenwoordigers van VVEs in Paddepoel, voor de eerste inventarisatie. Bij vervolgbijeenkomsten over antwoorden kunnen uiteraard ook VVE-leden aanschuiven.

VVE-vertegenwoordigers geven tijdens de voorstelronde aan dat energietransitie/warmtenet als volgt leeft bij de achterbannen:

  • Wat leeft bij bewoners is planning: in de Voermanstraat is vanwege werkzaamheden i.v.m. WarmteStad ineens de straat afgesloten, en bereikte communicatie hierover pas daarna de bewoners. Bewoners voelen zich overvallen wat het draagvlak voor het warmtenet verzwakt.
  • Sommige VVE-leden hebben vragen over de kosten van energie i.g.v. het warmtenet. Deze informatie is voor Paddepoel nog niet beschikbaar, maar wellicht kan informatie over het aanbod aan bewoners van de Larix-straat worden opgevraagd en gedeeld.
  • VVE Kommersatmor geeft aan goed te zijn geïnformeerd door Grunneger Power en dat ook vragen zijn beantwoord. Echter, er is onduidelijkheid over de contractuele voorwaarden, d.w.z. hoe flexibel is het contract, kan men uit het warmtenet stappen en tegen welk afkoopbedrag, enz.?
  • Bij de Beheervereniging Zon Wonen 1 heeft men geen idee of de energietransitie sterkt leeft onder bewoners.

Kort overzicht warmtenet

Piet Hazekamp vertelt over het warmtenet. Aanvankelijk was het de bedoeling om een buurtwarmtenet te realiseren voor de negen stempels van Paddepoel-Noord (450 woningen). In 2020 werd besloten, onder regie van de Gemeente, te verkennen of een buurtwarmtenet in een groter gebied de business case niet aantrekkelijker maakt en of zulke buurtwarmtenetten in andere buurten ook haalbaar zijn. De buurten die in deze verkenning werden meegenomen waren buurten met veel (grondgebonden) koopwoningen. De stip aan de horizon is dat deze noordelijke stadswijken in 2030 van het aardgas afgaan. Hiervoor is een routekaart uitgestippeld die kan worden bekeken op de website van Grunneger Power: Routekaart Buurtwarmte gepresenteerd – Grunneger Power.

De regie voor aanleg van het warmtenet ligt bij de Gemeente, waarbij financiering is geregeld vanuit het Nationaal Groeifonds voor de huidige opdracht van WarmteStad. Voor de rest van het noordwesten van de stad (waaronder de buurtnetten met veel koopwoningen) wordt financiering gezocht, o.a. vanuit Europa. Dankzij de Rijksbijdrage Programma Aardgasvrije Wijken werd een aantal pilots mogelijk gemaakt, waaronder de verkenning Buurtwarmte, en de activiteiten in De Larix en Selwerd-Zuid.

Inventarisatie vragen energietransitie/warmtenet

Tijdens de inventarisatieronde worden de volgende vragen gesteld:

  • Hoe hard is de datum van het afschakelen van het aardgasnet in 2030?
    Wijkraad en PE kunnen hierover geen hardere informatie geven dan al door Gemeente en Grunneger Power is verstrekt. De leidingen voor aardgas blijven de komende jaren in de grond liggen. Op termijn – als steeds meer huizen van het aardgas af gaan – kan netbeheerder Enexis besluiten om het gasnetwerk te verwijderen. In ieder geval zal er in Selwerd, Paddepoel en Vinkhuizen tot 2030 nog aardgas zijn.

De gemeenteraad heeft de ambitie vastgesteld om heel Noordwest (Paddepoel, Selwerd, Vinkhuizen, Kostverloren, Tuinwijk en Zernike) in 2030 aardgasvrij te krijgen. We willen in al die buurten/wijken voor 2030 een warmtenet uitrollen. Op dit moment kan niemand nog verplicht worden, maar er komt een nieuwe wet Gemeentelijke Instrumenten Warmtetransitie die gemeenten de mogelijkheid biedt om wijken aan te wijzen die van het aardgas gaan, mits ze met een goed en duurzaam alternatief komen en daar ook een jaartal aan kunnen koppelen. Na die datum is het gebruik van aardgas dan niet meer toegestaan. Dit wil de gemeente toepassen voor Noordwest, voor 2030, maar enkel als dat realistisch te plannen is.

  • Waarom stijgt de warmteprijs mee met de gasprijs? De huidige tarieven voor warmte zijn (nu nog) gekoppeld aan de tarieven voor aardgas, omdat:
  • De huidige warmtewet dat voorschrijft met het zogenaamde “Niet Meer Dan Anders” principe waarmee de wetgever wil borgen dat warmtegebruikers niet meer betalen dan aardgasgebruikers.

Daarnaast is de praktijk dat in de bronnenmix nog gas wordt ingezet. De werkelijke prijs van warmte wordt dus direct beïnvloed door de gasprijs.

  • In november is de eerste duurzame warmtebron (restwarmte) van Groningen geopend op Zernike. De komende jaren zullen steeds meer duurzame bronnen toegevoegd worden. Daarnaast zijn er gasketels aanwezig voor de “piekbelasting”. Als iedereen op hetzelfde moment de verwarming aanzet of gaat douchen kunnen deze gasketels bijspringen.
  • Het water in het warmtenet wordt verwarmd met warmtepompen. Die warmtepompen draaien op elektriciteit. Elektriciteit is in veel gevallen afkomstig uit gascentrales.

De warmteprijzen zullen dus meebewegen met de gasprijs, tot een maximum die door de ACM wordt bepaald. Deze prijs is niet hoger dan die van aardgas. Warmte kan op termijn goedkoper worden als warmtebronnen goedkoper zijn dan aardgasvoorziening.

 

  • Hoe zit het met het vastrecht?
    Bij een warmtenet betalen huishoudens vastrecht voor het onderhoud en beheer van het net. Daarbovenop betaalt men de warmteprijs voor gebruikte warmte. Dat is vergelijkbaar met de rekening voor elektriciteit en gas. Typisch voor een warmtenetaansluiting zijn dan nog jaarlijkse vaste kosten voor huur van de afleverset en kosten voor de meetinrichting.

 

  • Hoe zit het met de woningen van na 1990/Label-A woningen; doen die ook mee of moeten die all-electric?
    Die vraag zal worden voorgelegd aan Grunneger Power. In het Buurtwarmte Paddepoel project werd all-electric als scenario onderzocht en geconcludeerd dat dit voor huizen van voor 1990 niet haalbaar is; wel voor huizen gebouwd na 1990 (vanwege het A-label). Wijkraad en PE concluderen dat het goed is om de label-A-woningen in beeld te hebben; all-electric en warmtenetwoningen; beide maken deel uit van de energietransitie en willen erover geïnformeerd worden.

Het is bij de gemeente bekend dat er in Noordwest delen met nieuwbouw zijn en dat die ook all-electric zouden kunnen worden. Hoe met deze woningen van na 1990/Label-A zal worden omgegaan, incl. aansluiting op het warmtenet, wordt onderzocht.

  • Kan een hybridepomp samengaan met een warmteafleverset?
    Een hybridepomp kan worden opgewaardeerd naar een gasloze pomp. Technisch kan een (hybride) warmtepomp dus naast een warmtenet fungeren.

 

  • Hoe wordt je als bewoner geïnformeerd over werkzaamheden?
    Uit de recente ervaring in de Voermanstraat blijkt dat WarmteStad werkt met onderaannemers en die communiceren niet met bewoners. Advies richting WarmteStad: voor draagkracht moet je bewoners meenemen in aankondigingen. Vanuit de gemeente is hier ook al met WarmteStad contact over geweest. Normaliter moeten bewoners tijdig te horen krijgen als er werkzaamheden gaan plaatsvinden.

 

  • Is er gefaseerde informatie per wijk of is informatie generiek verstuurd?
    Aanwezigen weten dat Grunneger Power intensief informatie verstrekt aan bewoners, ook via huis aan huis-contact in Selwerd, en de informatie wordt laagdrempelig aangeboden Aanwezigen zouden graag de informatie krijgen over het aanbod aan bewoners in Selwerd, met name over de contractvoorwaarden. In de verkenning Buurtwarmte voor koophuizen in Selwerd, Paddepoel en Vinkhuizen is overal dezelfde informatie verstrekt aan bewoners. De volgende fase is een uitvoeringsproject per buurt. In De Larix en Selwerd-Zuid is een uitvoeringsproject gestart. In deze buurten is financiering geregeld vanuit het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW). Voor alle volgende buurten wordt gezocht naar andere financieringsvormen. Op het moment dat de financiering er is komt er ook een aanbod voor deze buurten.

 

  • Kan een woning alvast een aansluiting krijgen en later pas gebruiker worden (bijv. zoals bij glasvezel) en zijn daar dan extra aansluitkosten mee gemoeid?
    De aanpak in De Larix en Selwerd-Zuid is dat leidingen van het warmtenet worden aangelegd tot aan de erfgrens (het is de bedoeling deze aanpak te handhaven bij de volgende wijken, maar dit zal o.a. afhangen van betaalbaarheid/financiering). De aansluiting in de woning wordt gerealiseerd wanneer bewoner/woningeigenaar het contract heeft getekend en dus ook warmte afneemt. Of later aansluiten extra aansluitkosten met zich meebrengt is nog niet zeker, maar is wel de verwachting.

Vervolg

De antwoorden op bovengenoemde en toekomstige vragen zullen als veelgestelde vragen met bewoners gedeeld worden.

Bij een vervolgoverleg, over enkele maanden, worden ook bewoners uitgenodigd en vertegenwoordiging van Grunneger Power om toelichting bij de antwoorden te geven.

Hier vindt u het volledige verslag

Buurtwarmte en transitie – verslag 5 oktober 2022 aanvullingen gemeente en GP [221222].docx