Paddepoel reuze-interessant
Je zou het misschien niet zeggen, maar Paddepoel wordt in Nederland door een heleboel mensen op de voet gevolgd. Gemeenten, bedrijven, organisaties en wetenschappers vinden Paddepoel reuze-interessant. Waarom? Het wordt de eerste jarenzestigwijk waar bewoners zelf van het gas afgaan en aansluiten op een collectieve wijkwarmtecentrale. Bewonersorganisatie Paddepoel Energiek is daarom een aantrekkelijke partij voor onderzoekers wetenschappers en studenten. Er zijn bijvoorbeeld regelmatig studenten en jongeren die stage komen lopen, de buurt bestuderen of hun afstudeeropdracht uitvoeren. Een van hen was André Knol (25) in het jaar 2015. De toenmalige student hielp zelfs bij het opzetten van Paddepoel Energiek. Inmiddels is hij afgestudeerd en richt hij zich op duurzame energieprojecten die onderdeel zijn van de (industriële) energietransitie.
Mooi uitzicht
Hij is inmiddels vers afgestudeerd en tegenwoordig junior projectmanager van duurzame energieprojecten woont nét over de grens van Paddepoel. Aan de andere kant van het Reitdiep, bovenin één een van de karakteristieke flats aan de rand van Vinkhuizen. Maar vanuit zijn appartement op de tiende verdieping overziet hij onze wijk meer dan goed. En ook de rij gekleurde ‘vuurtorenhuisjes’ waar de naburige Reitdiepwijk wereldberoemd om is, markeert de horizon vanaf de torenhoge galerij. ‘En daar beginnen de weilanden al’. Hij draait vervolgens in een halve cirkel en wijst achtereenvolgens richting de moderne gebouwen van Zernike Campus, het stipje Dorkwerd, Aduard en Hoogkerk. ‘De zonsondergangen die je vanaf hier ziet zijn spectaculair. Maar wij zijn er hier al te veel aan gewend’, zegt hij, ‘Als we mensen op bezoek hebben, dan komen tegen de avond de smartphones wel standaard even tevoorschijn om dat plaatje vast te leggen’, lacht hij.
Schonere aarde
André kwam hier op kamers wonen tijdens zijn studie Civiele Techniek aan de Hanzehogeschool. Inmiddels heeft hij naast een mbo- en hbo-diploma ook een universitaire titel, is hij getrouwd en woont het jonge stel samen in de woning Vinkhuizen met het prachtige panoramazicht. ‘We hebben het er wel over gehad om ooit te verhuizen’, zegt hij,’ maar we houden zo van dit uitzicht. Het is een en al natuur en een zee van groen wat je vanuit onze woonkamer ziet. En dat is zo mooi.’ Misschien is het daarom geen toeval zijn dat André voor een studie en carrière koos die een schonere aarde nastreeft. Sinds hij zijn universitaire master ‘Environmental and Energy Management’, (milieu- en energiebeheer) haalde, kan en wíl de jonge Groninger er ook daadwerkelijk wat aan doen. Daar begon hij ooit tijdens zijn studie Civiele Techniek al mee in Paddepoel.
Mensen in de straat
Tijdens zijn stage in Paddepoel raakte hij er al van overtuigd dat de grote energieverandering vooral van de mensen in de straat moet komen. ‘Het heeft geen enkele zin om die grote opgave vanuit de overheid bij de mensen op te leggen, voor deze verandering is draagvlak en ‘ verinnerlijking’ van de noodzaak nodig’, vindt hij. ‘En je moet het ook niet alleen aan bedrijven overlaten. Het mooiste is een samenwerking waarbij bewoners zelf de regie in handen hebben’.
Dat klinkt heel idealistisch, ‘dat ben ik óók’, benadrukt hij. Maar hij vindt zichzelf eveneens een realist. Zijn afstudeeronderzoek deed hij bijvoorbeeld bij Shell New Energies. Hij onderzocht de technologische, sociale, economische en wettelijke aspecten voor de ontwikkeling van een coöperatieve (Power-to-Heat) stadsverwarming in de bestaande gebouwde omgevingen van Nederland. Het wereldwijde gas- en oliebedrijf is druk op zoek naar schonere vormen van energie.
Imago van Shell
Het buurtwarmteproject in Paddepoel is interessant voor de Shell om een pilot op te zetten. Volgens André hebben Paddepoelers echter niets te vrezen voor Shell, die in Groningen vooral met de NAM en dus met gaswinning wordt geassocieerd. ‘Niet iedereen in de buurt zal meteen direct een positief beeld van de grote multinational Shell in hun buurt hebben,’ begrijpt hij. ‘Maar samenwerken met de Shell heeft enorme voordelen’, legt hij uit. ‘Er is al zoveel geld energie in onderzoek gestoken en er is inmiddels ontzettend veel kennis en ervaring over buurtwarmte met duurzame energietechnieken. En wat dit project in Paddepoel betreft hebben ze geen winstoogmerk. Dat zal ook wel iets met hun imago hier in het noorden te maken hebben’, grijnst hij.
Sociaal effect
Het oprichten van kleine, lokale energiecoöperaties heeft nog een mooie bijwerking, vindt André Knol. ‘Een sociaal effect. Dat begint al bij het oprichten, je leert de mensen in de buurt kennen en je hebt een gezamenlijk doel’, aldus André. ‘Een mooi voorbeeld is een bewonerscoöperatie voor duurzame energie, elders in het land, waar ik wel eens contact mee heb. Een van de leden had een betalingsachterstand. Normaal gesproken zou de deurwaarder al langs zijn geweest en zou afsluiten de volgende stap zijn. Maar omdat ze deze persoon persoonlijk kenden hebben ze een sympathieke regeling getroffen en geholpen’, vertelt André, ‘en dat vind ik ook mooi aan zo’n kleine buurtcoöperatie. Het sociale aspect en duurzaamheid komen bij elkaar’, zegt hij enthousiast, ‘dat is toch een perfecte combinatie?’