Paddepoel Energiek is een bewonersorganisatie met als doel duurzame energie in Paddepoel te promoten. Samen met de Wijkraad Paddepoel heeft Paddepoel Energiek het initiatief genomen om een informatieavond te organiseren over het warmtenet. Bewoners konden bij het aanmelden voor de bijeenkomst vragen meesturen. Deze zijn gedeeld met de uitgenodigde sprekers van de gemeente Groningen, Grunneger Power en Warmtenet. De vragen zijn, waar mogelijk, meegenomen in de presentatie. De overige vragen worden in dit verslag beantwoordt.
Powerpoint presentatie gegeven bij de bijeenkomst:
20230501 – Presentatie warmtenet Paddepoel.pptx
- Introductie (sheet 3)
Gemeente Groningen, WarmteStad en Grunneger Power geven een presentatie over de laatste ontwikkelingen rondom het warmtenet in Paddepoel. In dit verslag bekijkt u de presentatie en leest u het antwoord op de door u gestelde vragen – voor zover we die op dit moment kunnen beantwoorden.
- Waarom van het aardgas af (sheet 4)
De gemeente Groningen heeft zichzelf als doel gesteld om in 2035 CO2-neutraal te zijn. De wijken Selwerd, Paddepoel, Vinkhuizen en Kostverloren zijn zelfs voor 2030 al aan de beurt. Deze doelstelling staat ook in het warmtetransitieplan van de gemeente Groningen. Er zijn verschillende redenen om van het aardgas af te gaan, denk aan de stijgende energieprijzen, aardbevingen in Groningen en klimaatverandering.
- De alternatieven voor aardgas (sheet 5)
Als er geen aardgas meer is, wat dan wel? De gemeente heeft per wijk onderzocht wat het beste alternatief is voor aardgas: volledig elektrisch (warmtepomp in combinatie met goede isolatie), hybride (hybride warmtepomp in combinatie met groen gas) of een warmtenet. De voorkeursoplossing per wijk is vastgelegd in de warmtescenariokaart (sheet 5). Voor Paddepoel is een warmtenet een goed en betrouwbaar alternatief voor aardgas. In deze wijken staan veel woningen die gebouwd zijn in de jaren ‘60 en ‘70. Die zijn vaak niet zo goed geïsoleerd. Veel huizen en flats staan dicht bij elkaar. Een warmtenet werkt voor deze wijken goed. Het is een betrouwbaar systeem en de meest betaalbare keuze als u geen aardgas wilt / kan gebruiken.
Projectgebied en planning (sheet 6 t/m 8)
De gemeente Groningen werkt aan een meerjarenplanning, zodat u als bewoner en/of eigenaar van een woning weet wanneer uw woning aan de beurt is. Zodra hier meer over bekend is, informeren Paddepoel Energiek en de Wijkraad u hierover. Veel bewoners wachten op een aanbod. Ook daar gaan we de komende tijd mee aan de slag. Om een aanbod te maken is extra financiering nodig (bijvoorbeeld vanuit de Rijksoverheid en Europese fondsen). De gemeente verwacht hier het komende jaar meer duidelijkheid over te krijgen.
Vragen en opmerkingen:
- Komt warmtenet nu ook beschikbaar voor de grondgebonden (eensgezins)koopwoningen?
Het warmtenet komt de komende jaren beschikbaar voor alle woningen in Selwerd, Paddepoel, Vinkhuizen en Kostverloren. - Hoeveel panden en welke panden in Paddepoel zijn al aangesloten op het warmtenet?
Onderstaande kaart toont welke gebouwen zijn aangesloten. Dit zijn de roodgekleurde gebouwen, vooral flatgebouwen en hoogbouw.
- Hoeveel woningen zijn er inmiddels aangesloten in Paddepoel Zuid? Er zijn nog geen woningen aangesloten in Paddepoel-Zuid. Wel is de hoofdleiding hier dit jaar aangelegd. Dat is te zien op de tekening hierboven (de vetgedrukte zwarte lijn).
- Komt er in Paddepoel-Zuid ook een warmtenet voor de jaren ’60 huizen met daartussen nieuwbouw? En zo nee, welke warmte keuze geldt dan voor de mensen daar? Het warmtenet komt beschikbaar voor alle woningen in Selwerd, Paddepoel, Vinkhuizen en Kostverloren, dus ook voor Paddepoel-Zuid
- Wanneer worden de grote gebouwen met koopappartementen aangesloten? VvE’s die graag aan willen sluiten op het warmtenet kunnen contact opnemen met WarmteStad om de mogelijkheden voor een aansluiting op het warmtenet te bespreken.
- Waarom is het oorspronkelijke project Buurtwarmte niet voortgezet? Dus beginnen in Paddepoel Noordwest en dan uitbreiden naar de omringende Wijken. Samen met bewoners hebben Gemeente Groningen, WarmteStad en Grunneger Power een adviesrapport geschreven. Het adviesrapport vind je hier. In dit rapport doen we verslag van onze verkenning en presenteren we onze conclusies en voorstellen hoe we de warmtetransitie samen met bewoners in Selwerd, Paddepoel en Vinkhuizen tot een succes kunnen maken. Aan de hand van een wijkanalyse is er gekeken welke buurt het meest geschikt is om te beginnen met het warmtenet. De optelsom van alle indicatoren per buurt leidt in het adviesrapport tot de conclusie dat Selwerd-West de meest geschikte buurt lijkt om te beginnen met een warmtenet, gevolgd door Paddepoel-Noord en aansluitend de andere buurten in een nader te bepalen volgorde.
- Waarom is men in Selwerd begonnen en niet in Paddepoel, waar de warmteleiding ook al aanwezig was? Voor het bepalen van de volgorde van de projecten is gekeken naar technische kansen, draagvlak in de buurt en koppelkansen met andere werkzaamheden in de buurt. Met name deze laatste heeft gezorgd voor de start in Selwerd. Daar zijn al plannen om de openbare ruimte aan te pakken. Alle straten gaan op de schop en worden weer klaargemaakt voor de komende 30 jaar. Dit maakt dat we hier ook het warmtenet aanleggen.
- Wie bepaalt welk deel van de wijk wel en welk niet wordt aangesloten? Het bepalen welk deel van een wijk wordt aangesloten, is afhankelijk van verschillende factoren. Zoals hierboven ook genoemd, wordt er gekeken naar technische kansen, draagvlak in de buurt en koppelkansen met andere werkzaamheden in de buurt. Daarnaast staan er in de wijken van Noordwest Groningen veel woningen die gebouwd zijn in de jaren ‘60 en ‘70. Die zijn vaak niet zo goed geïsoleerd. Veel huizen en flats staan dicht bij elkaar. Een warmtenet is dan een goede oplossing. Er zijn voor nieuwbouwwoningen ook alternatieven denkbaar. In Paddepoel-Zuid bijvoorbeeld staan ook woningen met een recentere bouw, vanaf het jaar 2000. Als eigenaar behoudt je de keuze voor het warmtenet.
- Hoe werkt het warmtenet (sheet 9)
De warmte van het warmtenet komt op dit moment van twee datacenters op Zernike, die veel warmte afgeven. Dit noemen we restwarmte. In de warmtecentrale op Zernike wordt de warmte met grote warmtepompen naar een hogere temperatuur gebracht. Het opgewarmde water stroomt door leidingen naar de woningen toe. In de woning wordt de cv-ketel vervangen door een warmte-afleverset. Er lopen twee leidingen naar de warmte-afleverset toe: een aanvoerleiding voor warm water en een retourleiding voor het afgekoelde water. De thermostaat en radiatoren in huis blijven hetzelfde werken.
Vragen en opmerkingen:
- Wordt het warmtenet voor de gezinswoningen aangetakt aan de hoofdleidingen van WarmteStad?
Ja, per buurt komt er een buurtnet dat is aangesloten op de hoofdleiding van WarmteStad. De hoofdleiding en het buurtnet worden met elkaar verbonden via een zogeheten warmte-overdrachtstation. Dat is een klein huisje met een warmtewisselaar, die de warmte uit de hoofdleiding overdraagt naar het buurtnet (vergelijkbaar met de functie van een transformatorhuisje voor elektriciteit). - Zijn de duurzame bronnen van WarmteStad toereikend voor het verwarmen van de wijken Vinkhuizen, Paddepoel en Selwerd?
De huidige duurzame bronnen (restwarmte van twee datacenters) zijn voldoende om 5.000 woningen mee te verwarmen. Op dit moment ontwikkelt WarmteStad een zonthermiepark bij Dorkwerd, in aanvulling op de bestaande bronnen. Zonthermie is bedoeld voor het verwarmen van water, niet voor stroomproductie. De komende jaren zullen meer duurzame bronnen toegevoegd worden om uiteindelijk alle woningen in de warmtenetwijken in Groningen te kunnen voorzien. Er is nu nog een gasgestookte ketel, die dient voor piekmomenten maar ook dient deze als back-up voorziening bij uitval van andere bronnen. - Waarom is er bij aanleg niet meteen gekozen voor een distributienet naar de woningen? (bijvoorbeeld toen de flats aan de Planetenlaan zijn aangesloten, waarom niet ook de huizen ertegenover, die eigendom zijn van dezelfde beleggers?)
Om het warmtenet technisch en financieel goed te laten werken, is voldoende deelname nodig. Het aansluiten van grote complexen, zoals flats, gaat sneller dan het aansluiten van grondgebonden woningen. Daarom is er voor gekozen om eerst een hoofdleiding aan te leggen en daarop grote gebouwen en flats aan te sluiten. Dat maakt dat er nu voldoende afname is om buurtnetten aan te leggen en grondgebonden woningen aan te sluiten. - Wat is een warmteoverdrachtstation en waarom hoor ik daar nu voor het eerst pas over?
Een warmteoverdrachtstation is een klein huisje met een warmtewisselaar, die de warmte uit de hoofdleiding overdraagt naar het buurtnet. De functie van een warmteoverdrachtstation is vergelijkbaar met die van een transformatorhuisje voor elektriciteit. - Hoe komt de warmte je woning binnen? (voorheen hele lelijke buizenstelsel gezien a/d gevel). Dat kan bij ons niet (woningen gebouwd onder architectuur).
De warmte van het warmtenet komt de woning binnen via twee leidingen: een aanvoerleiding voor warm water en een retourleiding voor het afgekoelde water. Samen met Welstand kijken we per geveltype naar de mogelijkheden om de leidingen zo goed mogelijk in te passen. - Zijn de ecologische gevolgen in kaart gebracht ? (verlies groen, kappen bomen)?
Bij het ontwerpen van het net wordt rekening gehouden met bodem, bomen (en boomwortels), archeologie etc. Dit wordt per deelproject in kaart gebracht. In principe worden (gezonde) bomen niet gekapt. Bij het terugbrengen van de bestrating probeert de gemeente extra groen toe te voegen waar dat kan. - Welke aanpassingen zijn nodig in je huis (als je nu cv ketel hebt)?
In de woning wordt de cv-ketel vervangen door een warmte-afleverset. Er lopen twee leidingen naar de afleverset toe: een aanvoerleiding voor warm water en een retourleiding voor het afgekoelde water. De thermostaat en radiatoren in huis blijven hetzelfde werken. De gasaansluiting en de gasmeter kunnen vervallen bij overstap op elektrisch koken.
- De onderdelen van het aanbod (sheet 10 t/m 16)
In twee buurten van Selwerd (De Larix en Selwerd-Zuid) hebben bewoners een aanbod ontvangen. Deze buurten zijn onderdeel van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW). De komende jaren moeten alle woningeigenaren in Selwerd, Paddepoel, Vinkhuizen en Kostverloren een aanbod krijgen. Om een aantrekkelijk aanbod te maken is extra financiering nodig vanuit de Rijksoverheid en Europese fondsen. De gemeente werkt hier hard aan. Op dit moment kunnen we alleen op grote lijnen vertellen hoe het aanbod er uitziet. Wanneer er meer duidelijkheid is over financiering kunnen we het verder uitwerken. Dit willen we doen met een vertegenwoordiging van bewoners uit de wijken.
Vragen en opmerkingen:
- Zijn de kosten vergelijkbaar met de opwekking van eigen toestellen?
Wanneer er een aanbod is, zullen we samen met Paddepoel Energiek een goede kostenvergelijking maken om de kosten voor aansluiten op het warmtenet en alternatieven (zoals een warmtepomp in combinatie met isolatie) tegen elkaar af te wegen.
- Wat zijn verwachte kosten, voor installatie en voor gebruik?De verwachte kosten voor installatie zijn nog niet bekend. Het aanbod moet op onderdelen nog verder worden uitgewerkt, en hiervoor zijn we afhankelijk van financiering (zie uitleg bij eerdere vragen).
- Wat zijn nu de kosten van het verbruik? De tarieven voor het verbruik worden elk jaar opnieuw vastgesteld. De huidige tarieven voor particuliere woningen zijn te vinden op de website van WarmteStad: https://warmtestad.nl/gebouw/de-larix/
- Wat zijn de maandelijkse vastrechtkosten? De tarieven voor maandelijkse vastrechtkosten worden elk jaar opnieuw vastgesteld. De huidige tarieven voor particuliere woningen zijn te vinden op de website van WarmteStad: https://warmtestad.nl/gebouw/de-larix/
- Wat is de maandelijkse huur van de afleverset in de woning? De tarieven voor de maandelijkse huur van de afleverset worden elk jaar opnieuw vastgesteld. De huidige tarieven voor particuliere woningen zijn te vinden op de website van WarmteStad: https://warmtestad.nl/gebouw/de-larix/
- Voor wie zijn de kosten van het hak en breekwerk in de woning?De aansluitbijdrage die u als eigenaar betaalt is voor de kosten voor installatie en alle aanpassingen in huis.
- Kan de woning een aansluiting krijgen maar eerst niet gebruiken en zijn hier kosten aan verbonden?Het is de bedoeling dat alle woningen een aansluitleiding krijgen tot zo dicht mogelijk bij de gevel of tot aan de erfgrens. Dat geeft bewoners en/of eigenaren de gelegenheid om later aan te sluiten. Let wel; als een bewoner en/of eigenaar later wil meedoen betaalt hij een hogere aansluitbijdrage.
- Hoelang is de contractduur, bijvoorbeeld jaarlijks opzegbaar?Het contract met WarmteStad geldt voor onbepaalde tijd en is jaarlijks opzegbaar. Let wel; u betaalt een bijdrage om af te sluiten van het warmtenet. Deze bijdrage bestaat uit de kosten die WarmteStad moet maken om de installatie en aansluitleidingen uit uw woning te halen.
- Wat kost het de aansluiting te verwijderen, bijvoorbeeld als je met eigen zonnepanelen en warmtepomp jezelf kan voorzien? De bijdrage voor het verwijderen van een aansluiting bestaat uit de kosten die WarmteStad moet maken om de installatie en aansluitleidingen uit uw woning te halen. Deze zijn afhankelijk van uw situatie. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) publiceert jaarlijks de maximumtarieven voor warmteleveranciers. Voor het definitief afsluiten van een woning geldt ook een maximumtarief.
- Waarover kunnen bewoners meepraten? Als het gaat over de keuze en duurzaamheid warmtebronnen, het exacte tracé, de tariefstelling? Op de site van Grunneger Power staat daarover “Om die reden vormen woningeigenaren die hun woning aansluiten op het warmtenet een collectief. De organisatievorm daarvan is een coöperatie. Door lid te worden, vertegenwoordig je jouw belangen. Zo houd je invloed op je warmterekening.” De komende tijd wil Grunneger Power dit verder invullen samen met bewoners(initiatieven) en WarmteStad. In De Larix waar woningen al aangesloten zijn, is er een halfjaarlijks warmte-overleg met bewoners. Daarin monitoren we met elkaar hoe het gaat en bewaken we bijvoorbeeld het oplossen van eventuele restpunten van de ombouw. Dit willen we ook inrichten in alle volgende buurten. Op de agenda staan in ieder geval de communicatie naar bewoners, de techniek (werkt het warmtenet naar behoren) en de totstandkoming van de tarieven.
- Is lid worden van Grunneger Power verplicht voor eigenaren die aansluiten op het warmtenet? En in welke mate kan ik via mijn lidmaatschap invloed uitoefenen op een tarief, als het tarief wordt vastgesteld door het warmtebedrijf (WarmteStad)? Lid worden van Grunneger Power is vrijwillig. De komende tijd wil Grunneger Power de formele invloed van bewoners uitwerken samen met bewoners(initiatieven) en WarmteStad.
- Bewoners in Selwerd, die deels in dezelfde huizen wonen (bouwfonds), hebben al een aanbod ontvangen. Wat behelst dit aanbod? Waarom is hierover geen informatie te vinden? Bewoners in De Larix en Selwerd-Zuid wonen in een wijk dat onderdeel is van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW). Op de website van Grunneger Power leest u het aanbod dat zij hebben ontvangen: www.grunnegerpower.nl/selwerd-zuid.
- Kan ik als eigenaar uiteindelijk gedwongen worden om mee te doen met het warmtenet? (bijvoorbeeld als de gastoevoer naar de wijk wordt stopgezet)? Je kunt als eigenaar niet gedwongen worden om op het warmtenet aan te sluiten. De komende jaren kun je ook nog niet gedwongen worden om van het aardgas af te gaan. Wel is er een Wet Gemeentelijke Instrumenten Warmtetransitie in ontwikkeling die gemeenten de mogelijkheid biedt om wijken aan te wijzen die op termijn worden afgesloten van het aardgas. Deze wet is nog niet klaar en hier komen strenge voorwaarden in voordat een gemeente deze wet kan toepassen. Denk hierbij aan de volgende voorwaarden: er moet een goed alternatief voor bewoners zijn, een redelijke termijn, goed proces. Uiteindelijk besluit de gemeenteraad of en in welke gebieden deze wet wordt toegepast. Dat kan alleen als er een redelijk alternatief is, en als bewoners voldoende tijd hebben gehad om over te stappen. Zelfs als deze wet wordt toegepast in je wijk, ben je nog vrij een alternatief te kiezen voor het warmtenet.
- Vraag: Komen er isolatieacties met collectieve inkoop in voorbereiding op uitrol warmtenet? Duurzaam Groningen organiseert elk jaar gemeentelijk inkoopacties voor isolatiemaatregelen. Samen met Grunneger Power onderzoekt ze of we deze ook op buurtniveau kunnen aanbieden, bij de start van een warmtenet project.
- De eerste ervaringen in Selwerd (sheet 17)
- Wat is de stand van zaken in Selwerd? In Selwerd zijn 16 van de 25 woningen in De Larix eind 2022 aangesloten op het warmtenet. In Selwerd-Zuid (ten zuiden van de Eikenlaan) hebben bewoners een aanbod gehad. In 2024 kunnen zij aansluiten op het warmtenet.
- Hoe tevreden zijn bewoners in Selwerd? Bewoners in De Larix zijn over het algemeen tevreden met de aansluiting op het warmtenet. Uit onderzoek van TNO blijkt dat bewoners hun woning gemiddeld een rapportcijfer 8.7 geven. Op de Duurzame Huizendag is het mogelijk om in een warmtenetwoning te kijken en een bewoner te spreken.
- Vervolg
We spreken af om in het najaar weer bij elkaar komen. Paddepoel Energiek zal hiervoor samen met de Wijkraad de uitnodiging verzorgen.